پارس بانو

چرا تهدید گفتاری یکی از مقامات جمهوری اسلامی مبنی بر بستن تنگه هرمز اینچنین جامعه اعراب را برآشفته کرد و از چه روی عربستان با قاطعیت از بین المللی شدن عواقب این اقدام سخن می گوید؟ جنگ بین المللی که بی شک غیر از عربستان دیگر کشورهای منطقه و حتا دیگر قدرتهای بزرگ جهانی در آن شریک خواهند بود.....

هرمز، بی رقیب ترین شاهراه نفتی جهان

بررسی اجمالی بر موقعیت ژئوپلتیک تنگه هرمز نشان میدهد نگرانی خشونت بار سعود الفیصل بی علت نیست. تنگه ای که همگان عنوان " حیاتی ترین شاهراه اقتصادی جهان" را برایش مناسب می دانند و واقفند کانالی که 40 درصد نفت دنیا را تامین و 17 میلیون بشکه نفت خام در روز را از این کانال باریک در تانکرها انتقال می دهد، یکی از استرتژیک ترین نقاط ژئوپلتیکی درخاورمیانه و حتا جهان به حساب می آید.

...

«هورموغ» که نام قدیم "هرمز" بوده ،در گویش بومی لارستانی ها به معنای نخل است. برخی هم معتقدند این واژه ترکیبی از ترکیب هور+موغ (موغستان) به معنی آبراهه موغستان (ایالت قدیم جنوب ایران یا میناب کنونی)ساخته شده است. البته برخی دیگر نیز کلمه هرمز را برگرفته از لغت هورمز یا اهورامزدا می‌دانند.

...

هرمز ایرانی که دریای عمان را به خلیج فارس و همچنین آبهای آزاد اقیانوس هند پیوند می زند، باریکه دریایی خمیده شکلی است که در منتهی‌الیه شرقی خلیج فارس واقع شده است و فلات ایران را از شبه جزیره عربستان جدا می‌کند. به واسطه اهمیت غیر قابل انکار خلیج فارس که دارنده بیش از 60 درصد ذخایر اثبات شده نفت جهان است و 30 درصد تجارت جهانی نفت را در اختیار دارد این باریکه آبی اهرم اصلی در ایجاد ارتباطات نفتی جهانی به شمار می رود.

...
در سال 2006 کشورهای خلیج فارس(بحرین، ایران، کویت، قطر، عربستان، امارات متحده عربی) در حدود 28 درصد نفت جهان را تولید کردند.

طبق امار موجود میزان صادرات کشورهای خلیج فارس در سال 2006 در کل حدود 2/18 میلیون بشکه در روز بود که 17 میلیون بشکه آن یا به عبارتی یک پنجم تقاضای جهانی، ازطریق تنگه هرمز وبقیه ازطریق خطوط لوله نفتی ترکیه به مدیترانه و از عربستان به دریای سرخ منتقل می گردید.
در سال 2006 واردات نفت آمریکا از خلیج فارس 2/2 میلیون بشکه در روز، معادل 17 درصد کل واردات نفت آمریکا بود.....

بستن هرمز، تهدید استراتژیک یا اقدامی عملی؟

                                                                                         

پس از آگاهی از ویژگی های خاص و قابل توجه هرمز ایرانی، این سوال ایجاد می شود که گفته اخیر فرمانده سپاه پاسداران ( که نمی تواند یک اظهار نظر شخصی تلقی شود) ،

تنها یک تهدید استراتژیک خطاب به دولتهای غربی به منظور جلوگیری از حمله نظامی به حساب می آید

یا ایران به راستی قصد عملی کردن این اقدام را دارد؟

در صورت مثبت بودن فرضیه دوم ، با توجه به نقش استراتژیک تنگه و نیازی که جامعه بین المللی به این آبراه خلیج فارس دارد، آیا ایران از لحاظ حقوق بین المللی و قوانین مربوط به دریاها ، قادر به بستن همه جانبه این تنگه و محروم کردن همسایگان از آن می باشد ؟ و در این میان جامعه جهانی می تواند از کانال های قانونی و مصوبات کنوانسیون های مربوطه ایران را از بستن تنگه هرمز باز دارد یا خیر؟

منفعتی که ضرر دارد

اما این تهدید که می تواند زنگ خطری جدی برای منطقه و غرب به حساب آید، در صورت عملی شدن، تنها یک برگ برنده در دست ایران است یا می تواند برای ما نیز آسیب های اقتصادی ، سیاسی و ... به همراه آورد؟ به عبارتی ضرر مسدود ساختن تنگه هرمز تنها برای دیگر کشورهاست و اختلالی را در روند اقتصادی ایران ایجاد نمی کند یا منفعتی است برای ما که ضررش را نیز باید پذیرفت؟ ........

آیا هرمز جایگزینی دارد

همین قابلیت خطر آفرینی در خلیج فارس به حدی است که کشورهای عربی بارها و به شکل های متفاوت به فکر ساخت جایگزینی برای تنگه هرمز افتاده اند. جایگزینی که بتواند نیاز آنان را از این تنگه مرتفع سازد تا در صورت عملی کردن چنین تهدیداتی از جانب ایران آسیبی اقتصادی متوجه این دولتها نگردد و همچنین بتوانند استقلال و سلطه خود را بر کانالی مشابه هرمز اعمال کنند. که البته هیچ کدام از این نقشه ها تا کنون به سرانجام مطلوب نرسیده و دول عربی هنوز محتاج این آبراهه 600 مایلی و کارکرد بی بدیل آن هستند .

از نمونه های این جایگزین سازی طرحی بود که از سوی امیر دبی در دست اجراست که بر اساس آن با ساخت کانالی مشابه از داخل امارات، سواحل امارات جنوب شرقی به سواحل این کشور در خلیج فارس(در شمال امارات) متصل خواهد شد. طول این کانال ۱۸۰ کیلومتر و هزینه احداث آن ۲۰۰ میلیارد دلار برآورد شده است ......

...

همین شواهد و مدارک برای توجیه جدال های تاریخی از آغاز تا کنون کفایت می کند. جنجال هایی از زمان نادرشاه و شاه عباس گرفته تا زمان پهلوی با کشورهای دیگر همچون اسپانیا و پرتغال و امروز هم که تبدیل به مکانی پر از سود و ضرر برای همسایگان خود در شمال و جنوب گشته است. شاهراهی که تاریخ نویس پرتغالی در قرن هفدهم میلادی، درباره اش گفت:

 " اگر جهان را یک انگشتری طلا فرض  کنیم، نگین آن «هرمز» خواهد بود..."

تمام و کمال مطلب : اینجا

...

پی نوشت :

* اینجانب در کمال صحت و سلامت جسم و روان اعلام میدارم از روند سرکوب مطبوعات (بخوانید تلطیف سازی فضای رسانه ای!) که با سرعت نور در حال تکمیل شدن است بسی خوشنود گشتمی و به دلایل کاملن شخصی حظ وافر بردمی.. همین!

...